Schizofrenia jest jedną z najcięższych chorób psychicznych i dotyczy coraz większej ilości osób, szczególnie młodych. Niska świadomość społeczna dotycząca choroby powoduje narastanie uprzedzeń, które prowadzą do ostracyzmu i wykluczenia chorych z życia społecznego i zawo...
Celem kampanii „Nie tracę siebie w schizofrenii” jest pokazanie choroby przez pryzmat osób, które zmagają się z nią na co dzień i ich prawdziwe doświadczenia, a przez to zmiana stereotypowego podejścia do schizofrenii i wsparcie osób chorych poprzez zbudowanie większego zrozumienia w szerokim społeczeństwie. Kampania ma być także pretekstem do rozpoczęcia dyskusji publicznej na temat schorzenia i potrzeb borykających się z nią osób.
Głównym elementem kampanii jest film dokumentalny opowiadający o osobach zmagających się ze schizofrenią, którego premiera zaplanowana jest na koniec października. Dokument w reżyserii Mirosława Mamczura to 2 krótkometrażowe obrazy pokazujące życie borykających się z problemem schizofrenii Natalii i Marka. Oboje pomimo choroby realizują swoje pasje i prowadzą aktywne, normalne życie, w filmie dzielą się także swoim doświadczeniem z chorobą.
„Walczę codziennie, w sporcie i w życiu. Z ograniczeniami wynikającymi z niepełnosprawności, ale też ze stereotypami i uprzedzeniami.” – mówi Natalia, 26 letnia bohaterka pierwszego filmu. Od urodzenia jest głucha. W wieku 6 lat rodzice zdecydowali się na operację wprowadzenia implantów ślimakowych i dopiero w tym wieku Natalia rozpoczęła naukę mówienia. Jako dziecko rozpoczęła przygodę ze sportem. Początkowo były to zapasy, później sekcja sumo, obecnie jest reprezentantką kadry narodowej osób niesłyszących w Judo. Od 11 lat cierpi na schizofrenię paranoidalną.
„(Schizofrenia) To taki przejściowy stan, w którym osoba chorująca bardzo potrzebuje pomocy drugiego człowieka, jego długofalowej obecności, ale przede wszystkim akceptacji i zrozumienia” tłumaczy z kolei Marek, 52 letni bohater drugiego obrazu. Marek, poeta i działacz społeczny, od 14 roku życia działał w opozycji PRL i za swoją działalność był internowany. To właśnie pobyt w więzieniu wywołał u niego pierwszy epizod schizofrenii. W swoich wizjach, przeżywał koszmar podsłuchiwania, śledzenia i lęk przed ponownym zatrzymaniem przez UB. Po podjęciu leczenia, Marek się wyciszył, a leczenie odniosło skutek. Na terapii zaczął swoją przygodę z poezją. Obecnie w przygotowaniu jest czwarty tomik jego wierszy.
Premiera filmu odbyła się 27 października b.r. w Warszawie. Film jest także wyświetlany w kinach w wybranych miastach w Polsce (Łodzi, Lublinie, Toruniu i Poznaniu), a pokazom towarzyszą spotkania edukacyjne dla pacjentów i ich rodzin.
W ramach projektu uruchomiona została także strona internetowa poświęcona kampanii www.nietracesiebie.pl.
Uzupełnieniem historii filmowych są reportaże, które można znaleźć na stronie lub w okolicznościowej publikacji wydanej w ramach kampanii. Reportaże to historie kolejnych osób chorych, które zdecydowały się opowiedzieć o swoim doświadczeniu z chorobą.
Inicjatorem kampanii społecznej „Nie tracę siebie w schizofrenii” jest Instytut Praw Pacjenta
i Edukacji Zdrowotnej. Patronami projektu są: Stowarzyszenie Rodzin Działających na Rzecz Zdrowia Psychicznego "Dla Rodziny", Stowarzyszenie POMOST, Stowarzyszenie Rodzin “Otwarty Umysł”, Polfamilia, Fundacja "Hej Koniku", Stowarzyszenie "Więź" . Mecenasem projektu jest firma Janssen.
***
Schizofrenia to zaburzenie psychiczne wpływające na zdolność jasnego myślenia, wyrażania emocji, podejmowania decyzji oraz relacje z innymi. To choroba przewlekła, która dotyka ponad 50 mln ludzi na świecie. W Polsce rocznie diagnozuje się ją u 15 825 osób, a liczbę chorych szacuję się od 335 000 – 385 000. Połowa to pacjenci niezdiagnozowani. W większości chorują ludzie młodzi. Przyczyny jej rozwoju nie są do końca znane, jednak według większości teorii jest ona skutkiem złożonych interakcji pomiędzy czynnikami dziedzicznymi, indywidualnymi (umiejętność radzenia sobie ze stresem) oraz środowiskowymi (m.in. emigracja, życie w dużym mieście, ciężkie przeżycia, nałogi).
Statystyczny pacjent ze schizofrenią ma 43 lata, jest stanu wolnego, z wykształceniem średnim. Pierwsze objawy pojawiają się średnio w wieku 29 lat i średnio rok od momentu pierwszych objawów do pojawienia się diagnozy. Większość osób w wyniku choroby traci swoje stanowiska pracy. Ponad połowa jest na rencie (61%), przed diagnozą 65% pacjentów pracowało średnio przez 10 lat, po diagnozie 15% pracuje. 85% osób po diagnozie schizofrenii nie pracuje. Systematyczne leczenie oparte na współpracy z lekarzem i opiekunem pozwala wielu osobom wrócić do normalnego życia.
10 października obchodzony jest Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego ustanowiony w 1992 r. przez Światową Federację Zdrowia Psychicznego, która postanowiła zwrócić uwagę na problematykę zdrowia psychicznego. Według prognoz Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w ciągu najbliższych lat zaburzenia psychicznie staną się jednym z głównych problemów zdrowotnych powodujących niesprawność życiową ludzi. Celem obchodów jest rozpowszechnianie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, zwiększanie świadomości społecznej odnośnie znaczenia zdrowia psychicznego oraz zachęcanie do podejmowania działań na rzecz jego poprawy. Najcięższą i najczęściej występującą chorobą psychiczną jest schizofrenia. Znikoma świadomość społeczna, narastające uprzedzenia i stereotypy prowadzą do stygmatyzacji schizofrenii i ostracyzmu społecznego, a w konsekwencji do dyskryminacji
i wykluczenia z życia zawodowego i społecznego osób na nią chorujących.
