Z inicjatywy Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej opracowana została „Karta praw pacjenta z zaćmą”. Jej powstanie ma na celu zwiększenie świadomości pacjentów jak mogą wpłynąć na jakość swojego leczenia. Dokument podkreśla prawo do leczenia zgodnego z aktualną wiedza medyczną, pełnej informacji o wszystkich dostępnych opcjach leczenia oraz do współdecydowania o zastosowanych wyrobach medycznych, w tym w szczególności o soczewkach wewnątrzgałkowych.
Misją Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej jest wspieranie rozwiązań systemowych ukierunkowanych na poprawę sytuacji pacjentów. Prognoza GUS z 2008 roku wskazała, że liczba osób w wieku 60-74 lat, a więc tych najbardziej zagrożonych zaćmą, do 2030 roku wzrośnie o 40 proc. Podstawowym celem, który przyświecał tworzeniu „Karty praw pacjenta z zaćmą” była edukacja skierowana do osób znajdujących się w grupie ryzyka zachorowania na zaćmę, samych pacjentów oraz środowiska medycznego. Jesteśmy zobowiązani do tego, by podnosić jakość życia pacjentów poprzez uświadamianie o diagnostyce i możliwościach leczenia
Igor Grzesiak, członek zarządu Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej.
Po przyjęciu do szpitala na zabieg operacji zaćmy pacjent ma prawo do współdecydowania o zastosowanych wyrobach medycznych. W przypadku zabiegu refundowanego przez NFZ nie ma możliwości dopłaty i wyboru soczewki wieloogniskowej lub teorycznej, mimo że nie ma w polskim prawie przepisu zabraniającego dopłat. W ramach NFZ wszczepiana jest soczewka jednoogniskowa, która pozwala na uzyskanie dobrego widzenia do dali, jednak pacjent nadal będzie musiał używać okularów do czytania czy pracy przy komputerze. Chorzy na zaćmę powinni mieć świadomość, że również soczewka jednoogniskowa ma wiele parametrów. Warto w związku z tym wybrać taki ośrodek, gdzie podczas zabiegu wszczepiane są soczewki hydrofobowe, asferyczne, z filtrami UV i światła niebieskiego, chroniącymi siatkówkę oka. Pacjenci z zaćmą mają również prawo do informacji na temat dostępnych możliwości leczenia, w tym szczególnie na temat soczewek wszczepianych w ramach zabiegów refundowanych przez NFZ oraz zabiegów odpłatnych
Z moich doświadczeń wynika, że pacjenci nie mają podstawowej wiedzy na temat leczenia zaćmy w tym przede wszystkim nie wiedzą, że efekt leczenia zależy od wielu czynników, na które mogą mieć wpływ. Jestem przekonana, że wyedukowany pacjent ma większą szansę na uratowanie widzenia a nawet jego poprawę – dlatego popieram wszelkie działania stawiające potrzeby pacjentów w centrum uwagi.
Małgorzata Pacholec, Dyrektor Polskiego Związku Niewidomych
Karta praw pacjenta z zaćmą wskazuje przede wszystkim na ogromną rolę samego chorego w procesie leczenia. Prawo dostępu do kompleksowej informacji, umożliwiającej podjęcie świadomej decyzji odnośnie leczenia oraz możliwość współdecydowania o zastosowanych wyrobach medycznych, to kwestie priorytetowe dla tej grupy chorych. Dokument zwraca również uwagę na możliwość wnioskowania o przyśpieszenie zabiegu usnięcia zaćmy w przypadku nagłego pogorszenia stanu zdrowia. Wierzę, że powstały pod auspicjami Instyutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej dokument przyczyni się do podniesienia w naszym kraju wiedzy na temat leczenia zaćmy.
prof. dr hab. Dorota Karkowska, ekspert IPPiEZ, autorka „Karty praw pacjenta z zaćmą”
